top of page
Szukaj

Odpowiedzialne kierunki, czyli co pozostawimy przyszłym pokoleniom?

Anna Bielak-Dworska

Prawdopodobnie większość z nas coraz częściej dostrzega naglące problemy świata, które nie są już tylko nagłówkami z Afryki, Chin czy Bangladeszu, ale realnymi problemami, globalnymi i lokalnymi dotykającymi nas na co dzień. Zmiana klimatu, ocieplenie mórz, podniesienie poziomu wód, wyrybianie oceanów, rosnące zanieczyszczenie środowiska, niska jakość powietrza (znajdujemy się w czołówce najbardziej zanieczyszczonych państw UE[1]), deforestacja, nierówność dochodów, brak odpowiednich kompetencji, migracje.


Bez wątpienia podejmowane są znaczące globalne wysiłki mające na celu sprostanie wspomnianym wyzwaniom, w szczególności poprzez dążenie krajów członkowskich ONZ do osiągnięcia celów zrównoważonego rozwoju (SDG). W naszych wszystkich imieniu działają nie tylko przedstawiciele państw i instytucji międzynarodowych, ale również firmy lokalne i globalne czy organizacje pozarządowe angażujące ogromne zasoby energetyczne i finansowe. Szczęśliwie dla nas i dla przyszłych pokoleń obserwujemy coraz większe zaangażowanie sektora prywatnego, którego kapitał, innowacyjność i przede wszystkim skuteczność, są i będą kluczowe dla implementacji najpilniejszych rozwiązań. Co stoi za tym trendem?


Po pierwsze, zainteresowane strony: społeczeństwo, pracownicy, klienci i rządy, którzy coraz skuteczniej wywierają nacisk na firmy, aby odgrywały rosnącą rolę w rozwiązywaniu najpilniejszych problemów środowiskowych, społecznych czy klimatycznych. Z drugiej strony, jak pokazują dane prezentowane przez Program Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju, do osiągnięcia celów zrównoważonego rozwoju będzie potrzebnych 12 bilionów dolarów (dane dotyczą szans biznesowych na rynkach: żywności i rolnictwa, rozwoju miast, energii i materiałów, oraz zdrowia i dobrostanu), które szacuje się, że wykreują 380 mln nowych miejsc pracy do 2030 r[2]. To nie tylko ogromne wyzwanie społeczne, ale również ogromna szansa biznesowa! Jak pokażą niżej opisane przykłady, fenomenalne organizacje globalne i lokalne skutecznie działają odpowiadając na wyżej wspomniane wyzwania łącząc cele biznesowe i społeczne.


Drugą przyczyną są rosnące oczekiwania młodego pokolenia. Badania Deloitte Raport Milenialsi 2018, wskazują, że młodzi pracownicy są bardzo wyczuleni na szeroko pojętą rolę biznesu w społeczeństwie. 83% badanych uznaje, że miara sukcesu przedsiębiorstwa powinna wykraczać poza wyniki finansowe. Ponadto millenialsi podkreślają, że priorytetami biznesu powinny być kwestie takie jak tworzenie miejsc pracy, innowacje, poprawa jakości życia osobistego i zawodowego pracowników oraz wywieranie pozytywnego wpływu na społeczeństwo i środowisko[3]. Bardzo nam życzę, aby głos młodego pokolenia odgrywał istotną rolę nie tylko w obszarze odpowiedzialnej konsumpcji, ale również wpływu na myślenie przedsiębiorców o swojej społecznej roli!


Po trzecie, siła pieniądza. Jak pokazuje raport BCG Total societal impact[4] inwestorzy coraz częściej koncentrują się na praktykach i wskaźnikach społecznych oraz środowiskowych firm, ponieważ obserwuje się, że mają one znaczenie na zwroty z inwestycji w długich okresach. Z dużym zapałem i przekonaniem opowiada o wspomnianych badaniach Wendy Woods w swoim TEDzie The business benefits of doing good, która zwraca uwagę, że w 2016 roku 23 biliony globalnych aktywów należało do kategorii inwestycji odpowiedzialnych społecznie i tendencja jest cały czas wzrastająca. Pytanie, czy suma pieniędzy i wysiłków jest wystarczająca?


W miarę jak instytucje na całym świecie oceniają postępy realizacji celów zrównoważonego rozwoju, jedno staje się pewne: robimy to za wolno! O koniczności przyspieszenia naszych działań możemy przeczytać w dokumencie pt.: Sustainability trends report[5] opublikowanym przez Generation Investment Management, który został założony m.in. przez Al Gore, byłego wiceprezydenta Stanów Zjednoczonych i laureata Pokojowej Nagrody Nobla za działalność na rzecz przeciwdziałania globalnemu ociepleniu. Jakich konsekwencji możemy się spodziewać zostawiając sprawy takimi jakimi są? Raport stwierdza, że załamanie gospodarcze następuje wraz z rozwarstwieniem tkanki społecznej i ekonomicznej, z którym mamy do czynienia. Grozi to wywołaniem kryzysu stabilności w skali całej, globalnej gospodarki. Ponadto autorzy podkreślą, że rosnące na świecie wykorzystanie paliw kopalnych oraz niezrównoważenie produkcji żywności i mięsa pogłębia kryzys klimatyczny, przyczyniając się jednocześnie do globalnego załamania opieki zdrowotnej. I oczywiście pozostaje to, co widzimy najczęściej w mediach i niejednokrotnie odczuwamy na własnej skórze - bardziej ekstremalne warunki pogodowe, rosnąca liczba uchodźców klimatycznych, migracje chorób, wyginięcie tysięcy gatunków (ara modra, puma wschodnia, nosorożec biały, morświn kalifornijski, salamandry chińskie – udało im się przetrwać 250 milionów lat, a pokonał je rok 2018, zróżnicowane gatunki owadów i wiele, wiele innych). Odwrócenie tych trendów jest konieczne, a działać możemy w zależności od naszych możliwości globalnie lub lokalnie. Innymi słowy kluczowe pytanie brzmi – co możemy razem zrobić?


Co możemy razem zrobić?


Twórzmy nowe partnerstwa i przystępujmy do istniejących. Według stanu na początek września 2019 r. Platforma Partnerstw na rzecz Celów Zrównoważonego Rozwoju ONZ zawierała 4,847 partnerstw i dobrowolnych inicjatyw zarejestrowanych przez różnych interesariuszy[6]. Platforma jest otwarta dla wszystkich zainteresowanych stron, w tym państw członkowskich, obywateli, władz lokalnych, sektora prywatnego, społeczności naukowej i technologicznej, środowisk akademickich i innych. Na rzecz Agendy 2030 zrzesza się również biznes tworząc Światową Radę Biznesu na rzecz Zrównoważonego Rozwoju (WBCSD). Jest to globalna organizacja, w której skład wchodzi ponad 200 wiodących firm współpracujących ze sobą w celu przyspieszenia przejścia do zrównoważonej gospodarki. Członkowie WBCSDG pochodzą ze wszystkich sektorów, osiągając łączny przychód w wysokości ponad 8,5 bilionów dolarów oraz zatrudniając 19 milionów pracowników. Warto wspomnieć również o programie Business Call to Action (BCtA), który ma na celu przyspieszenie postępów w realizacji celów zrównoważonego rozwoju, zachęcając firmy do opracowania modeli biznesowych sprzyjających włączeniu społecznemu[7]. To wyjątkowy, wielostronny sojusz między rządami najważniejszych darczyńców tj. Holenderskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych, Szwedzka Agencja ds. Międzynarodowej Współpracy Rozwojowej (SIDA), Szwajcarska Agencja Rozwoju i Współpracy (SDC), Departament Rozwoju Międzynarodowego Wielkiej Brytanii (DFID), Amerykańska Agencja ds. Rozwoju Międzynarodowego (USAID) oraz Program Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju. Istnieją również prywatne inicjatywy realizowane przez organizacje takie jak Fundacja Billa i Melindy Gates. Działalność Fundacji doprowadziła do Globalnego Sojuszu na rzecz Szczepionek i Szczepień (GAVI), powołali Globalny Fundusz Walki z HIV/AIDS, Gruźlicą i Malarią, dołączyli do walki z polio marginalizując ilość przypadków choroby na całym świecie, dostarczyli szczepionki ponad 250 milionom dzieci, które zgodnie z kalkulacjami Fundacji zapobiegły ponad pięciu milionom zgonów[8], a od początku uruchomienia działalności fundacji na cele statutowe przeznaczyli łącznie 46 miliardów USD[9]. To tylko kilka przykładów z tysięcy inicjatyw sprzyjających budowaniu globalnego porozumienia na rzecz zrównoważonej przyszłości.


Włączajmy cele zrównoważonego rozwoju do strategii organizacji. Coraz więcej innowacyjnych i odpowiedzialnych firm przywiązuje wagę do kwestii środowiskowych i społecznych. Poszerzają swoje podejście do budowania przewagi konkurencyjnej w oparciu o głębokie zrozumienie wpływu własnej działalności na środowisko i społeczeństwo. Jak wspomniałam wcześniej, badania BCG wskazują, że interesariusze, w tym inwestorzy, coraz częściej doceniają podejmowane w tym kierunku wysiłki, a korzyści finansowe zwracają się w długiej perspektywie. Ciekawym przykładem w obszarze włączania SDGs do strategii i misji organizacji jest norweska firma Yara. W pierwszych zdaniach opisujących istotę swojej działalności deklaruje „odpowiedzialne wyżywienie świata i ochronę planety. Ten cel strategiczny organizacji jest częściowo inspirowany naszymi zobowiązaniami korporacyjnymi w zakresie celów zrównoważonego rozwoju ONZ (SDG) i Porozumienia Paryskiego.”[10] Innym przykładem jest Visa, która, jak możemy przeczytać na ich stronie, z dumą przyłączyła się do wysiłków na rzecz rozwoju nowych rynków zbytu i nowych konsumentów. Firma stara się dotrzeć do rynków o niedostatecznej obsłudze bankowej, aby zapewnić dostęp do usług finansowych 500 milionom osób, które obecnie go nie mają. Ostateczny cel dla grupy? Uniwersalny dostęp finansowy do 2020 r. dla 2 miliardów osób dorosłych nieposiadających konta bankowego na świecie oraz wprowadzenie na tych rynkach płatności elektronicznych. Visa uważa, że te działania mogą stać się ważnym narzędziem rozwiązywania problemów związanych z ubóstwem, a jednocześnie pomóc lokalnym przedsiębiorcom w rozwoju ich firm. W ramach celu nr 12 – odpowiedzialna konsumpcja i produkcja, firma NIKE już 2016 zadeklarowała przyjęcie zrównoważonych innowacji jako potężnego motoru wzrostu i katalizatora zmian do 2020 roku. Za cele strategiczne NIKE przyjęło: zero odpadów z zakontraktowanej produkcji obuwia, które nie są wysyłane na wysypiska śmieci do roku budżetowego 2020, pozyskanie 100% produktów z fabryk kontraktowych, które spełniają definicję firm „zrównoważonych”, osiągnięcie 100% zużycia energii odnawialnej w obiektach będących własnością i obsługiwanych przez Nike do końca roku podatkowego 2025 [11]. Więcej przykładów włączania celów zrównoważonego rozwoju w działalność strategiczną firm można znaleźć na stronie SDGfunders.org.


Mobilizujmy kapitał w kierunku społecznie odpowiedzialnych inwestycji. Kapitał napływa do społecznie odpowiedzialnych inwestycji, nowych funduszy i szeregu nowych emisji obligacji związanych z celami zrównoważonego rozwoju, ale jednocześnie poszukuje innowacyjnych, trafnych i rentownych rozwiązań. Ze wszystkich kompetencji, które sektor prywatny może wnieść na rzecz osiągnięcia celów zrównoważonego rozwoju do 2030 r., zdecydowanie najsilniejszą jego stroną jest jego wyjątkowa zdolność do szybkiego wdrażania, przyciągania kapitału i skalowania innowacji. A kapitał jest dostępny! Jedyne czego potrzebuje to dobrze zaprojektowanych i wykonalnych rozwiązań. A zatem do dzieła!


Osobiste zaangażowanie

Marcin Popkiewicz w swojej książce pt. „Świat na rozdrożu” napisał, że gdybyśmy mieli na edukację społeczeństwa i drobne, oddolne inicjatywy jeszcze dwa lub trzy pokolenia, te działania może by wystarczyły. Jednak jak wskazują powyższe raporty, widmo kryzysu gospodarczego, ekologicznego i energetycznego jest dostrzegalne i na precyzyjną odpowiedź mamy już tylko kilka, ewentualnie kilkanaście lat. Nie będzie tu podziału na zielonych, ekologów, przyrodników i wszystkich innych! „Jeśli nie zdamy tego egzaminu, to nie będzie ani technologii, ani drzew. Nie będzie wolności osobistej, ani tego, co uważamy za cenne tradycje. Nie będzie wolnego handlu ani rządu centralnego, który mógłby coś regulować. Powinniśmy wszyscy zjednoczyć siły, żeby chronić to, co uważamy za cenne. Zrób, co tylko potrafisz, żeby zwiększyć masę krytyczną ludzi, którzy będą działać dla Świata Rozwoju”[12]. Jeżeli jesteś menedżerem, właścicielem, sukcesorem czy konsultantem wykorzystuj kontakty, pozycję zawodową i swoje kompetencje na rzecz zrównoważonej przyszłości. Myśląc o strategicznych decyzjach dotyczących rozwoju Twojej firmy bierz pod uwagę korzyści i koszty ekologiczne, społeczne oraz gospodarcze. Jeżeli jesteś fundatorem lub prowadzisz organizację pozarządową czy fundację korporacyjną pamiętaj, aby w każdym realizowanym projekcie zaszczepiać idee odpowiedzialnej konsumpcji i produkcji, praw pracowniczych, praw kobiet, społecznej odpowiedzialności biznesu, przeciwdziałanie biedzie czy wykluczeniu społecznemu. To wszystko ma znaczenie, a poza działaniami globalnymi liczy się również suma drobnych kroków. Z całego serca życzę nam odwagi w dostrzeganiu problemów tam gdzie faktycznie są i głębokiej solidarności w realizacji działań na rzecz dzisiejszych i przyszłych pokoleń.

[1] Baza danych jakości powietrza atmosferycznego (na zewnątrz) 2018, World Health Organization, https://www.who.int/airpollution/data/cities/en/ [2] M. Niculescu, Impact investment to close the SDG funding gap, UNDP 2017 https://www.undp.org/content/undp/en/home/blog/2017/7/13/What-kind-of-blender-do-we-need-to-finance-the-SDGs-.html [3] Raport Milenialsi 2018: Młodzi oczekują elastycznych form zatrudnienia, Deloitte 2018 https://www2.deloitte.com/pl/pl/pages/human-capital/articles/raport-millenials2018.html [4] Total Societal Impact. A new lens for strategy, BCG 2018, https://media-publications.bcg.com/BCG-Total-Societal-Impact-Oct-2017.pdf [5] Sustainability trends report, Generation Investment Management 2019 https://www.generationim.com/media/1584/genim-06_trendslides2019_full-deck_v10.pdf [6] Partnership Exchange. Advancing the global partnership agreement for sustainable development, UN 2018 https://sustainabledevelopment.un.org/content/documents/2569Partnership_Exchange_2018_Report.pdf [7] Strona Business Call to Action https://www.businesscalltoaction.org/ [8] A. Beckett, Inside the Bill and Melinda Gates Foundation, The Guardian, https://www.theguardian.com/world/2010/jul/12/bill-and-melinda-gates-foundation [9] Foundation Facts, Bill and Melinda Gates Foundation, https://www.gatesfoundation.org/yearinreview/2018/index.html [10] Strona Yara International ASA https://www.yara.com/this-is-yara/sustainability/ [11] Nike Now Uses Recycled Materials In Most Of Its Gear, https://fortune.com/2016/05/11/nike-recycled-materials-gear/ [12] M. Popkiewicz, „Świat na rozdrożu”, Sonia Draga, Katowice 2016, s. 511

Комментарии


bottom of page